Meclis’te görüşülmekte olan torba yasa taşeron işçilere ilişkin de birçok yenilik içeriyor.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Pekten’in Hürriyet Gazetesi’nde yer alan yazısı..
Yazı dizimizin bugünkü bölümünde taşeron işçilerin çalıştıkları işyerindeki asıl işçilerin ücretinin emsal alınmasının ayrıntılarını hem de yurtdışında çalışanların Türkiye’deki emeklilik koşullarını masaya yatırıyoruz.
1- Taşeron işçilerine ücret düzenlemesi getiriliyor…
Taşeron işçilerin ücretleri, çalıştıkları yerde diğer çalışanların ücretleri emsal alınarak belirlenecek. Ayrıca taşeron işçisine ücretini ödenmemesi durumunda asıl işveren, alt işverenden kesinti yaparak işçinin maaşını ödeyebilecek. Artık kamuya yapılacak hizmet alımlarında 3 yıllık süre esası getiriliyor. Böylelikle çalışan işçinin yıllık izin ve kıdem tazminatı konusunda yaşanan sorunların giderilmesi amaçlanmaktadır. Böylece 31 Aralıkta işten çıkmış gibi gösterilmelere son verilecek.
2- Taşerona iş sağlığı ve güvenliği çemberi getiriliyor…
Asıl işverene iş sağlığı ve güvenliği kapsamında alt işverence işyerinde alınması gereken tedbirlerin alınıp alınmadığının kontrol edilmesi yükümlülüğü getiriliyor. Bir anlamda uygulamada fiilen olması gereken durum madde ile yasal zorunluluk hali getirilmesi amaçlanmakta.
3- İşe iade davası açanların mağduriyeti gideriliyor…
İş güvencesi kapsamında isteği dışında işverence çıkarılan işçinin açtığı işe iade davası sonucu davanın geç neticelenmesinden kaynaklı olarak, işçinin işe iade edilmesi üzerine, işçiye ödenen işsizlik ödeneklerinin İş-Kur tarafından geri istenilmesi işçileri mağdur etmekte ve bu durum tekrar yargıya taşınmaktaydı. Yapılacak düzenleme ile ilk 4 aylık süreye ilişkin işsizlik ödenekleri işçiden talep edilebilecek diğerleri talep edilmeyecektir. Mağduriyet kısmen giderilecek.
4- Disiplin cezasıyla memuriyeti sona erenlere müjde…
Geçmişte, disiplin cezası sonucu 23/4/1999 ile 14/2/2005 tarihleri arasında memuriyetleri sona erenlerin sıkıntısı gideriliyor. Bu durumda olup da emeklilik primlerinin yatırılmadan geçirilen süreleri borçlanmak suretiyle emeklilik keseneği ve kurum karşılıklarını kendileri yatıranlar ile emeklilik keseneği ve kurum karşılıkları kamu kurumları tarafından yatırılanlar arasında eşitsizlik gideriliyor. Düzenleme bu durumdaki kimselerin emekli olmaları kolaylaştırılmıştır.
Gurbetçiye erken emeklilik
Gurbetçiye erken emeklilik imkanı getiriliyor…
Artık yurtdışında işe girilen tarih, emeklilikte, Türkiye de işe girmiş gibi başlangıç kabul edilecek ve bu durum gurbetçilerin işe başlangıç tarihini geri çekmesiyle beraber erken emekli olabilmesinin yolunu açacak.
Türkiye 23 ülke ile ikili sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamış ve bunlardan 16’sında yabancı ülkede işe başlama tarihinin taraflarda da işe başlama kabul edileceği yazılı olarak belirtmesine rağmen, 3201 sayılı yurtdışı borçlanma Kanununda buna dair bir hüküm bulunmaması ve bundan bahisle Yurtdışında işe başlama tarihini başlangıç kabul etmemesi SGK’ya bu alanda ciddi sayıda mahkeme kararı ve beraberinde vekâlet ücreti ödetme durumunda bırakıyor ve vatandaş da mağduriyet yaşıyordu. Yapılacak düzenleme ile bu alandaki ihtilaflar giderilerek Yurtdışı başlangıç Türkiye’de de işe başlama tarihi olarak esas alınacaktır.
Yüksek ücrete ne kadar prim
1- Yurtdışına işçi götüren işveren yüksek ücrete ne kadar prim ödeyecek?
Ülkemizde uygulanmakta olan sigorta prim matrahının asgari tutarı brüt asgari ücret yani şu an için 1071 TL, azami tutarı ise bunun 6,5 katı yani 6.961,5 TL’dir. Torba yasa kapsamında yurtdışında iş üstlenen işverenlerin bu işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen yaklaşık 40 bin sigortalı Türk işçileri için prim matrahı azami tutarı 6,5 kattan 3 kata yani 3213 TL’ye düşürülecektir.
2- Mavi Kartlı gurbetçiler de emekli olabilecek mi?
403 Sayılı Kanun çerçevesinde İzinle Türk vatandaşlığından çıkanlar SGK mevzuatı çerçevesinde borçlanma yapamıyordu. Ancak mahkemeye gidip hak arayanlar ise yargı kararlarına göre borçlanma hakkı elde edebiliyordu. SGK artık bu işi yargı yoluna götürmeden kendi yaptığı düzenleme ile yani torba yasadaki değişiklikle çözerek gurbetçileri rahatlatmakta ve onlara da emeklilik yolu açılmaktadır.
0